Türkiye'deki Kumsallar

Deniz kaplumbağalarının Türkiye'deki yuvalama alanları ve bir sezonda yapılan yuva sayıları takip edilmektedir.

Tropik ve subtropik alanlarda yayılış ve yuvalama alanı gösteren Yeşil ve İribaş deniz kaplumbağası türlerinden Yeşil kaplumbağa Akdeniz'de sadece Türkiye ve Kıbrıs kumsallarında yuva yaparken, İribaş kaplumbağa ise Mısır, Libya, Tunus, Yunanistan, Türkiye ve Kıbrıs kumsallarına yuva yaptığı tespit edilmiştir. Aşağıdaki tabloda Türkiye'deki deniz kaplumbağa üreme kumsalları görülmektedir. Veriler bugüne kadar tespit edilen en az ve en çok yuva rakamları olarak sunulmaktadır. Bu tablodan da görüleceği gibi bir sezonda yaklaşık 180 km olan yuvalama kumsallarına 1300-2710 C.caretta yuvası 700-1150 C.mydas yuvası bulunabilmektedir. Bir dişi her yıl yuva yapmadığı için ve ortalama olarak 3 yılda, bir sezonda ise ortalama 3 yuva yapmaktadır. Bu nedenle kumsallardaki yuva sayılarında da bir dalgalanma görülmektedir. Bunlardan az olan sezon kötü sezon, çok yuvalı olan sezon da iyi sezon olarak değerlendirilebilir.

Yuva sayıları aralığı
Kumsal adı
Kumsal uzunluğu (km)
C. caretta
C. mydas
Ekincik
1
9-12
Dalyan
4.7
57-330
Dalaman
10.4
69-112
Fethiye
8.3
72-191
Patara
14
35-127
2-2
Kale
8.5
39-109
Fenike
21
75-305
0-7
Çıralı
3.2
23-96
Tekirova
3.7
4-23
Belek
29.3
68-819
2-8
Kızılot
15.7
50-270
0-3
Demirtaş
7.8
41-137
Gazipaşa
7
14-53
Anamur
12.2
146-674
1-1
Göksu Delta
25.6
36-151
3-20
Alata
3
16-32
20-198
Kazanlı
4.5
2-26
73-403
Tuzla
25
4-9
Akyatan
22
3-31
108-735
Karataş
7
3-3
Ağyatan
8.5
2-2
0-3
Yelkoma
23.1
2-3
Sugözü
3.4
213-213
Yumurtalık
6
1-1
1-3
Samandağ
14.2
7-20
20-440
Toplam
289.1
769-3521
452-2051

Bu veriler dahilinde dünyadaki toplam, Akdeniz ve Türkiye populasyonları karşılaştırılabilir. Yüzde olarak Türkiye popülasyonu dünya populasyonunun çok az bir kısmını teşkil etse de kumsala özel populasyonlar olmaları nedeniyle her popülasyonun korunması gerekmektedir. Çünkü Akdeniz popülasyonu tükenirse diğer bölgelerden Akdeniz'e bir deniz kaplumbağası göçü olmayacaktır. Bilindiği gibi, her birey yaklaşık olarak kendi doğduğu kumsalı yuva yapmak için kullanmaktadır ve Akdeniz'de Türkiye kumsalları ise çok önemlidir. Çünkü, C.caretta türü için nerdeyse yarısı, C.mydas türü için ise nerdeyse %80'i Türkiye kumsallarına yuva yapmak için gelmektedirler. Akdeniz'de bu türlerin korunması Türkiye kumsallarının korunması açısından da büyük önem taşımaktadır. Henüz elimizde net verileri olmayan genç bireylerin beslenme alanları da hesaba katılacak olursa Türkiye kumsallarının ve yakın beslenme alanlarının önemi daha da artmaktadır.